Ure là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa chất đạm (protein) trong cơ thể mỗi người và được đào thải ra ngoài cơ thể qua thận. Nếu tiến hành xét nghiệm máu cho thấy định lượng ure trong máu cao hơn bình thường thì chứng tỏ thận đang hoạt động không đúng và cơ thể đang gặp vấn đề.
Bạn đang xem: Định lương ure là gì
Chất đạm mà con người tiêu thụ hàng ngày được gọi là protein ngoại sinh. Sau khi vào cơ thể, nó được các protease của đường tiêu hóa chuyển hóa và tạo thành các axit amin. Khi các axit amin tiếp tục chuyển hóa sẽ tạo thành NH3 và CO2. Ure là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa chất đạm và từ gan vào máu rồi đến thận và được đào thải ra ngoài theo nước tiểu.
Ure máu luôn được bổ sung vào cơ thể hàng ngày thông qua các thực phẩm giàu chất đạm như thịt, cá, trứng, sữa...
Thông thường, một người trưởng thành sẽ bài tiết mỗi ngày khoảng 30g urê qua đường nước tiểu và một lượng nhỏ qua mồ hôi. Khi cơ thể khỏe mạnh, khả năng bài tiết ure tốt và lượng ure máu ở giới hạn bình thường.
Ure là chất tương đối ít độc, kể cả khi nồng độ của nó trong máu khá cao. Tuy nhiên, nếu muốn đánh giá khả năng lọc thải của thận thì các bác sĩ thường dựa vào chỉ số ure máu, chỉ số càng cao thì chức năng thận càng kém và ngược lại. Nếu xét nghiệm máu cho thấy định lượng ure trong máu cao hơn bình thường thì chứng tỏ thận đang gặp phải vấn đề.
2. Chỉ số ure máu bao nhiêu là cao?
Thông thường, chỉ số ure máu ở mức là 2.5 – 7.5 mmol/l, Nếu như chỉ số này vượt quá ngưỡng cho phép thì chứng tỏ thận đang hoạt động kém hơn và dễ gặp phải các thương tổn, lâu ngày sẽ gây ra tình trạng suy thận. Muốn biết được chỉ số này thì các bác sĩ sẽ cho người bệnh làm xét nghiệm ure máu để kiểm tra và định lượng ure trong máu, nếu thấy nồng độ ure cao hơn mức bình thường thì có thể bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân làm thêm các xét nghiệm chuyên sâu hơn đánh giá chức năng thận.
Những trường hợp định lượng ure trong máu thấp rất hiếm, có thể xuất hiện ở người bệnh gan nặng hoặc suy dinh dưỡng và không được coi là một nguyên nhân, không được sử dụng để chẩn đoán hay theo dõi bệnh lý này. Ngoài ra, chỉ số ure thấp cũng có thể xuất hiện ở phụ nữ trong thời kỳ mang thai, đặc biệt là ở những tháng cuối thai kỳ vì thai nhi sẽ sử dụng một lượng lớn protein của mẹ cho sự tăng trưởng của mình.
3. Nguyên nhân khiến chỉ số ure máu tăng cao
Chế độ ăn uống không khoa học, quá nhiều protein có thể khiến ure máu tăng cao
Xét nghiệm ure máu còn được gọi là xét nghiệm BUN. Những bệnh nhân bị thận cấp tính hoặc mạn tính thường có nồng độ ure máu cao bởi chức năng thận bị suy giảm. Tuy nhiên, trên thực tế, ngoài bệnh nhân mắc bệnh thận thì có nhiều yếu tố có thể khiến cho nồng độ ure máu tăng cao như:
Do bị ngộ độc thủy ngân;Chế độ ăn uống không khoa học, quá nhiều protein (đạm);Do bị suy thận, ứ nước bể thận do sỏi thận, tổn thương cầu thận, ống thận;Do bị tắc nghẽn đường niệu, vô niệu, thiểu niệu;Do tăng dị hóa protein bởi sốt, nhịn đói suy dinh dưỡng, bỏng, bệnh lý u tân sinh;Do bị xuất huyết tiêu hóa dẫn đến nhiễm trùng nặng;Sử dụng các loại thuốc chống trầm cảm, thuốc lợi tiểu, kháng sinh, thuốc cản quang...4. Dấu hiệu khi nồng độ ure máu tăng cao
Khi nồng độ ure máu tăng cao, người bệnh thường có các dấu hiệu như:
Ăn không ngon, chướng hơi đầy bụng, hoa mắt chóng mặt, nhức đầu, kiệt sức, mất ngủ;Lưỡi chuyển sang màu đen, họng và niêm mạc miệng loét;Buồn nôn, tiêu chảy;Hơi thở có mùi amoniac, rối loạn nhịp thở;Thân nhiệt giảm;Tăng huyết áp, mạch đập nhanh, nhỏ;Nếu bị suy thận giai đoạn cuối có thể bị trụy mạch;Trường hợp nặng có thể bị hôn mê, co giật do phù não, đồng tử co và phản ứng ánh sáng kém;Khi khám không thấy dấu thần kinh khu trú, không có hội chứng màng não;Chảy máu võng mạc, chảy máu dưới da và niêm mạc.
Tăng huyết áp là dấu hiệu của nồng độ ure máu tăng cao
5. Định lượng ure trong máu cao phải làm gì?
Để biết định lượng ure trong máu cao hay thấp thì người bệnh cần đến các cơ sở y tế uy tín với hệ thống trang thiết bị đồng bộ, hiện đại để tiến hành các xét nghiệm cơ bản giúp có được nồng độ chính xác, giúp xác định tình trạng chức năng thận cũng như có biện pháp điều trị kịp thời.
Nếu như chỉ số ure máu cao thì bác sĩ sẽ khuyên người bệnh nên chú ý đến hoạt động của thận, nếu như gặp các vấn đề như viêm thận cấp tính - mạn tính, thận đa nang, hội chứng gan thận do leptospira, ứ nước bể thận do sỏi thận, lao thận... thì cần phải điều trị dứt điểm.
Ngoài ra, để hạn chế tình trạng tăng nồng độ ure máu thì người bệnh cần xây dựng lại chế độ ăn uống khoa học, cân bằng lượng protein dung nạp vào cơ thể và nghỉ ngơi hợp lý. Tránh sử dụng các loại thuốc có thể làm tăng định lượng ure trong máu.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm sốHOTLINEhoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng My
Vinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.
Xem thêm: Bật Mí Lương Kế Toán Mới Ra Trường 2024 Có Thực Sự Hấp Dẫn? Có Cao Không
Chỉ số ure trong máulàmột trong những những chỉ số quan trọng giúp phản ánh tình hình chức năng thận,đặc biệt là khi nghi ngờ rằng thận đang bị tổn thương. Vậy chỉ số này tăng caolà dấu hiệu cảnh báo thận đang gặp phải vấn đề gì? Mời bạn cùng tham khảo bàiviết sau đây.
1.Chỉ số ure trong máu là gì?
Uretrong máu tên tiếng anh là Urea. Ure luôn có trong cơ thể hàng ngày thông quaviệc bổ sung các chất đạm (protein) từ thức ăn như thịt, cá, trứng, sữa,…
Chấtđạm mà chúng ta tiêu thụ hàng ngày được gọi là protein ngoại sinh. Sau đó đượccác protease của đường tiêu hóa chuyển hóa tạo nên các axit amin. Các axit aminnày được chuyển hóa tiếp và cuối cùng thành NH3 và CO2. Ure từ gan vào máu đượcvận chuyển đến thận và được đào thải ra ngoài theo nước tiểu.
2.Chỉ số ure trong máu cao có phải thận đang gặp vấn đề?
Chỉsốure máuđánhgiá khả năng lọc của thận. Dưới đây là một số vấn đề bạn cần lưu ý.
2.1.Chỉ số ure trong càng cao cảnh báo chức năng thận kém
Ởngười bình thường chỉ số này càng cao thì chức năng thận càng kém. Bác sĩthường cho người bệnh làm xét nghiệm ure máu để kiểm tra và đo lượng nitơ uretrong máu.
Mộtngười trưởng thành bài tiết mỗi ngày khoảng 30g ure.Chỉ số ure trong máucủangười bình thường thuộc khoảng 2.5 – 7.5 mmol/l. Chỉ số vượt quá ngưỡng trên cónghĩa là thận của bạn hoạt động kém hơn bình thường. Điều này dễ dẫn đến các tổnthương thận, lâu ngày sẽ dễ gây ra tình trạng suy thận.
Xétnghiệm ure máu còn được gọi là xét ngiệm BUN (Blood Urea Nitrogen). Nếuxét nghiệm máuchothấy rằng mức độ nitơ ure cao hơn bình thường, nó có thể chỉ ra thận của bạnđang hoạt động kém.
Nồngđộ ure cao cho thấy chức năng thận suy giảm. Điều này có thể do bệnh thận cấptính hoặc mãn tính. Tuy nhiên, có nhiều vấn đề ngoài bệnh thận có thể ảnh hưởngđến nồng độ ure. Chẳng hạn như giảm lưu lượng máu đến thận như trong suy timsung huyết, sốc, căng thẳng, đau tim, bị bỏng nặng. Hoặc có thể do chảy máuđường tiêu hóa, điều kiện gây tắc nghẽn dòng chảy nước tiểu, hoặc mất nước.
Đặcbiệt khi nồng độ ure trong máu cao, bác sĩ thường nghi ngờ người bệnh đang gặpcác vấn đề thương tổn về thận. Do đó trongxét nghiệm sinh hóamáuhay các xét nghiệm kiểm tra nếu thấy nồng độ uretrong máu cao hơn mức bình thường, bác sĩ sẽ cho làm xét nghiệm chuyên sâu hơnđể đánh giá chức năng thận của bạn.
2.2.Chỉ số ure trong máu cao có thể do chế độ ăn uống
Mộtđiều đáng lưu ý là chỉ số này dễ thay đổi theo chế độ dinh dưỡng. Người ănnhiều đạm thì ure trong máu cũng tăng theo. Do đó khi chỉ số ure tăng cao kếtluận rằng có các thương tổn về thận là chưa chính xác. Trong trường hợp này,bác sĩ thường cho kiểm tra thêm chỉ số creatinin trong máu.
Creatininlà một sản phẩm thoái hóa của creatine phosphate. Nó được sinh ra trong quátrình co giãn cơ bắp của cơ thể. Cũng giống như nitơ ure máu, creatinin đượcthải hoàn toàn bởi thận. Chỉ số creatinin máu không phụ thuộc vào ăn uống vàbình thường không đổi nếu chức năng bài tiết của thận hoạt động bình thường(creatinin máu ở người bình thường là 16g/lít).
Nhưvậy nếu ure trong máu cao và nghi ngờ do chế độ ăn uống bác sĩ sẽ xét nghiệmthêm chỉ số creatinin. Sau khi căn cứ vào chỉ số creatinin trong máu, bác sĩ sẽkết luận chính xác về tình trạng hoạt động của thận.
3.Làm gì khi chỉ số ure trong máu cao?
Khichỉ số ure máucao,bác sĩ sẽ chú ý đến tình trạng đầu tiên là thận của bạn có đang hoạt động kémhay không? Hay có thể bạn đang gặp phải các vấn đề khác. Ví dụ như viêm thậncấp, mạn tính, thận đa nang, ứ nước bể thận do sỏi thận, hội chứng gan thận doleptospira, lao thận,…
Đểhạn chế tình trạng ure trong máu tăng cao, bạn cần có chế độ ăn uống phù hợphạn chế protein. Tuy nhiên cũng không được hạn chế đến mức quá thấp (nghèoprotein) sẽ khiến cơ thể thiếu chất dinh dưỡng. Từ đó làm ảnh hưởng đến quátrình hoạt động của nhiều cơ quan khác.
Khithấy cơ thể xuất hiện những biểu hiện bất thường, bạn nên đến các cơ sở y tế uytín để tiến hành làm xét nghiệm chẩn đoán. Đơn vị có trang thiết bị máy móchiện đại và đội ngũ y bác sĩ giỏi sẽ đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác nhất.Từ đó, bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá chính xác tình trạng bệnh lý có thể mắcphải. Người bệnh sẽ được chỉ định phác đồ thích hợp và hiệu quả.
